ВАҲДАТИ МИЛЛӢ - ДАСТОВАРДИ БУЗУРГИ ТАЪРИХӢ

Муаллиф: Рухшона Азизхонова

Расм

            “Барои ноил шудан ба рӯзгори босаодати мардум ва иҷрои нақшаҳои муҳимми пешрафти кишвари маҳбубамон ҳамаи мо, яъне хурду бузурги Тоҷикистон вазифадорем, ки дастовардҳои бузурги таърихии халқамон Истиқлолу озодӣ ва Ваҳдати миллиро гиромӣ дорем, онҳоро ҳифз намоем, ояндабину дурандеш бошем ва Ватани муқаддасамонро ба мисли модари азизи худ дӯст дорем”.

Эмомалӣ РАҲМОН

           Тавре аз таърихи гузаштаи  пурифтихору  пурғановати халқи тоҷик бармеояд, ибтидои солҳои 90-уми асри сипарӣ гардида дар кишварамон воқеае ба вуқуъ пайваста буд, ки зимнан он дар тақдири халқи тоҷик ва ҳамзамон тамоми тоҷикистониён гардиши куллӣ ба вуҷуд овард.

           9-уми сентябри соли 1991 Иҷлосияи Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Эъломияи Истиқлоли давлатии Тоҷикистонро қабул карда буд. Ҳамин тариқ, яъне баъд аз ҳазор соли барҳамхӯрии Давлати абарқудрати Сомониён боз дар харитаи олам як давлати мустақилу соҳибихтиёри Тоҷикистон арзи ҳастӣ кард ва ба ин васила ин падида аз оғози марҳалаи наву тозае дар ҳаёти миллатамон башорат дод.

           Вале, мутаассифона маҳз бо дахолати неруҳои аҳримании дохилӣ ва берунӣ Ҷумҳурии тозаистиқлоламон ба гирдоби ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ кашида шуд. Он замон Ҳукумати фалаҷгардидаи муросои миллӣ пеши роҳи ҷанги хонумонсӯзро гирифта натавонист. Оташи ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ тамоми минтақаҳои мухталифи кишварро фаро гирифта, ҳамин тариқ ҳазорҳо нафар ҳамватанонамон он замон тарки манзилу маъвои аҷдодӣ намуда, ҳамзамон рӯ ба ғурбат ниҳодаву фирорӣ гардиданд. Мулк бесоҳибу мардум гирифтори азобу уқубат буданд. Ҳатто нони хӯрданӣ надоштанд. Зиндагӣ вазнину душвор гардида хоинони миллати тоҷик падарро зидди писар ва бародарро ба сари бародар шӯрониданд.

          Лозим ба тазаккур аст, ки  беш аз 150 ҳазор нафар кушташудагон, як миллион гурезаҳои иҷборӣ, зиёда аз 50 ҳазор кӯдакони ятим, миллионҳо нафар одамоне, ки азизони худро аз даст дода буданд ва миллиардҳо сомонӣ зарари иқтисодии он рӯзҳо ҳанӯз аз хотираи мардум нарафтаанд.                          

            Ниҳоятан халқи шарифи тоҷик ҷанги таҳмилии ба сараш омадаро амиқ дарк карда, таҳти сарварии хирадмандонаи фарзанди далеру шуҷоъи худ, ҷавони ҳамагӣ 40-сола Эмомалӣ Раҳмон, ки он вақт мавсуф вазифаи пурмасъулияти Раиси Шурои Олиро ба зимма дошт, барои фурӯ нишондани оташи ҷанги хонумонсӯз ва фалокатбор ҷонбозиҳои зиёд ба харҷ дод, ки оқибат комёбу пирӯз гардид.

             Ҳамин тариқ, баъд аз баргузории Иҷлосияи тақдирсози 16-уми Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, моҳи ноябри соли 1992 дар толори бошукуҳи Қасри Арбоби шаҳри бостонии Хуҷанд қувваҳои солимфикри кишвар тамоми неруи худро баҳри ҳалли осоиштаи масоили байни тоҷикон равона карданд. Ба бахти  миллат дар рафти баргузории  иҷлосияи мазкур, Ҷаноби Олӣ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо аксарияти овозҳои иштирокчиён  якдилона Раиси Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб шуданд.

              Мавсуф зимни нахустсуханронии худ аз минбари толори Қасри Арбоби шаҳри бостонии Хуҷанд дар он замонаи  басо ҳам душвор аз ҷумла, чунин иброз дошта буданд: «Ман кори худро аз сулҳ оғоз хоҳам кард. Ман тарафдори давлати демократии ҳуқуқбунёд мебошам. Мо бояд ҳама ёру бародар бошем, то вазъро ором намоем. Ҳарчи аз дастам меояд, дар ин роҳ саъю талош хоҳам кард!...».

                Сарвари давлати тозаинтихоб дар Муроҷиатномаи худ ба мардуми  шарифи Тоҷикистон дилпурона чунин гуфта буданд: «Ман ба ҳар яки Шумо дар давраи барои Ватан хеле душвор муроҷиат карда, ба ақлу заковати Шумо, ки ворисони фарзандони барӯманди тоҷикон ҳастед, бовар мекунам. Ман қасам ёд мекунам, ки тамоми донишу таҷрибаамро барои дар ҳар хона ва ҳар оила барқарор шудани сулҳ равона карда, баҳри гулгулшукуфии Ватани азизам садоқатмандона хизмат мекунам. Барои ноил шудан ба ин нияти муқаддас агар лозим шавад ҷони худро нисор мекунам. Чунки ман ба ояндаи неки Ватанам ва ҳаёти хушбахтонаи халқи азияткашидаам бовар дорам».

         Ин гуна суханони умедбахш гувоҳ аз оғози корнамоиҳои бемисл ва талошу ҷонбозиҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, абармарди арсаи сиёсат, Қаҳрамони Тоҷикистон, Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ -Пешвои муаззами миллат, Ҷаноби  Олӣ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар роҳи пурпечутоби расидан ба сулҳу Ваҳдати миллӣ ва берун овардани Тоҷикистони ҷангзада аз вартаи фалокат буд.

          Ҷашни 28 - солагии Ваҳдати миллӣ муборак бод, ҳамватанони азиз!

Рухшона АЗИЗХОНОВА

ходими хурди илмии шуъбаи Осиёи Ҷанубӣ ва Шарқии

Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ

БОЗГАШТ